„Plastikowy śmiertelny świat”
Jednorazowe torby plastikowe zaczynają swój cykl życia jako paliwa kopalne (ropa naftowa), a kończą jako odpady na składowiskach i w oceanie, często będąc przyczyną śmierci wielu zwierząt. Ptaki często mylą rozdrobnione plastikowe torby z jedzeniem, wypełniając swoje żołądki odpadami. Dla głodnych żółwi morskich odróżnienie meduzy od pływających plastikowych toreb na zakupy jest prawie niemożliwe. Ryby zjadają tysiące ton plastiku rocznie, przenosząc go w górę łańcucha pokarmowego na większe ryby i ssaki morskie oraz ostatecznie na człowieka.
Mikroplastiki są również konsumowane przez ludzi poprzez żywność, wodę butelkowaną i z powietrza. Szacuje się, że na całym świecie ludzie zużywają równowartość karty kredytowej z plastiku każdego tygodnia i przewiduje się, że do 2050 roku w morzu będzie więcej plastiku niż ryb.
Plastik używany zazwyczaj w butelkach, torbach i pojemnikach na żywność zawiera także dodatki chemiczne, takie jak substancje zaburzające gospodarkę hormonalną, wywołujące negatywne skutki zdrowotne, w tym nowotwory, wady wrodzone i osłabienie układu odpornościowego u ludzi i zwierząt.
Ponadto degradacja plastikowej torby na wysypisku śmieci trwa kilkaset lat. Niestety, torby nie rozkładają się całkowicie, ale ulegają fotodegradacji, stając się mikroplastikami, które wchłaniają toksyny i dalej zanieczyszczają środowisko.
Chemiczne półprodukty z plastikowych torebek upośledzają wzrost najważniejszych na świecie mikroorganizmów, Prochlorococcus, morskiej bakterii, która dostarcza jedną dziesiątą światowego tlenu.
Co roku z powodu połknięcia jednorazowych torebek plastikowych umierają także krowy. Ryby morskie spożywają plastikowe torby rozrzucone wokół brzegu trafiające do mórz poprzez fale przypływowe i wiatr. Szacuje się, że aż 34% morskich żółwi skórzastych zginęło z powodu połknięcia plastiku.
W Polsce aż 80% odpadów sztucznych — plastiku, tworzyw sztucznych, folii trafia na składowiska, tylko 7% jest ponownie wykorzystywanych do recyklingu, a aż 8% jest spalana. Niemal 100% wszystkich produkowanych folii czy plastiku staje się odpadem jeszcze przed upływem 6 miesięcy od zakupu. Statystycznie na jednego mieszkańca Polski przypada aż 70 kg śmieci z tworzyw sztucznych.
A co Ty robisz by nie obudzić się w plastikowym świecie?
dr inż. Dominik Wojewódka
Centrum Badawczo-Dydaktyczne Biotechnologii Środowiska i Biogospodarki
Wydział Biologii i Nauk o Środowisku
23 stycznia 2024
